z definicji
  • Z broną w lesie

    18.11.2015
    18.11.2015

    W rozmowie z osobą z Białostocczyzny padł frazeologizm jak z broną w lesie. Zastanawiam się, co oznacza, skąd pochodzi i czy ma charakter regionalny, czy może po prostu nie miałem dotąd okazji go usłyszeć.

    Z wyrazami szacunku

    Czytelnik

  • z zagranicy i zza granicy
    1.07.2002
    1.07.2002
    Dzień dobry. Chciałbym zapytać o kwestię dot. wyrazów granica i zagranica. Słowniki podają, że słowo granica oznacza linię graniczną, a zagranica obce kraje, co jest to dla mnie w pełni zrozumiałe. Mówi się: „Jadę za granicę”, ale „Wracam z zagranicy”. Forma „Wracam zza granicy” (zza linii granicznej) jest uważana za niepoprawną dla określenia powrotu z obcego kraju.
    Moje pytanie brzmi: dlaczego? Skoro dla określenia wyjazdu do obcego kraju używa się zwrotu jechać za granicę, czyli, zgodnie z definicją, za linię graniczną, to konsekwentnie, dla określenia powrotu, poprawne powinno być też sformułowanie wracam zza granicy.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Michał Rogala z Łodzi
  • Z twierdzenia 3.14 wynika, że… oraz Na rysunku 3.4 przedstawiono wyniki badań…
    19.09.2019
    19.09.2019
    W tekstach (m.in.) matematycznych w języku angielskim, gdy odnosimy się do jakiegoś użytego twierdzenia, czy gdy chcemy napisać, że coś znajduje się w konkretnym rozdziale, używamy dużych liter (np. „In Section 3…” czy „By Theorem 3.1…”). Czy podobnie należy używać wielkich liter w odniesieniu się do definicji, twierdzeń, rysunków, … w języku polskim? Mianowicie czy powinno się napisać „Z twierdzenia 3.14…” czy jednak „Z Twierdzenia 3.1…”? „Na rysunku 3.4…” czy „Na Rysunku 3.4…”?
  • Jeden z najstarszych
    20.03.2016
    20.03.2016
    Moja córka (6. klasa podstawówki) napisała w prezentacji: W basenie Morza Śródziemnego powstały jedne z najstarszych cywilizacji świata. Nauczyciel informatyki (sprawdzający prezentację od strony „komputerowej") orzekł, że taka forma jest (cytuję) „błędem językowym, bo nie może być jedna z najstarszych, bo najstarsza z definicji może być tylko jedna”. Czy miał rację? Przecież form typu jeden z największych używa się na co dzień.
  • Precz z przysłowiowym!

    26.10.2018
    26.10.2018

    Szanowni Państwo!

    W pewnej książce natknąłem się na fragment zdania: …trzymamy kilka przysłowiowychtrupów w szafie. Uważam, że to błąd. Podobnie byłoby z przysłowiowym Kowalskim, bo rzecz w tym, że nie ma żadnego przysłowia z Kowalskim, ani z trupami w szafach. Ale teraz dwa pytania:

    1. Czy rzeczywiście nie ma w języku polskim żadnego przysłowia z trupem w szafie?

    2. Jeśli nie ma, to jak nazywa się taki błąd – logiczny? stylistyczny? merytoryczny? pojęciowy?

  • zapoznać się z czymś

    22.11.2020
    22.11.2020

    Chciałbym zapytać o znaczenie wyrazu zapoznać się w kontekście zapoznania się np. z umową, regulaminem, polityką prywatności. Jeżeli np. przed zawarciem umowy wymagane jest potwierdzenie zapoznania się z nią, w celu korzystania z serwisu internetowego wymagane jest potwierdzenie zapoznania się z regulaminem, to jakie działania należy podjąć jako minimum, żeby móc potwierdzić, że się zapoznało i nie było to kłamstwem? Czy w takiej sytuacji trzeba np.

    - przeczytać całą treść ze zrozumieniem,

    - przeczytać całą treść,

    - przyjąć do wiadomości istnienie danego tekstu.

    Pozdrawiam

  • złożeniowce i skrótowce z cyfrą
    6.05.2012
    6.05.2012
    Dzień dobry,
    chciałabym się zapytać, czy słowa typu europarlament, europoseł, euroregion można zaliczyć do tzw. złożeniowców. Dodatkowo jestem ciekawa, czy w skład skrótowca mogą wchodzić cyfry.
  • tłumacz (z) języka
    8.06.2007
    8.06.2007
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, czy poprawna jest fraza tłumacz języka. Na pewno poprawnie jest tłumacz z języka oraz tłumacz literatury albo tłumacz Dostojewskiego, co jest logiczne. Tłumacz języka występuje bardzo często (np. „Anna Iksińska, tłumacz przysięgły języka angielskiego”), ale przecież języka się nie tłumaczy, tylko teksty.
    Dziękuję i pozdrawiam,
    Ewa
  • Wyrazy i wyrażenia z kołem
    15.11.2019
    15.11.2019
    Czy mogę prosić o wyjaśnienie różnicy poniższych wyrażeń?
    Wokoło
    Wokół
    Wkoło
    W koło
    Które jest poprawne mówiąc np. o bieganiu dookoła czegoś?

    Z góry dziękuję.
  • Określenie człon w słownikowych definicjach strukturalnych

    28.01.2024
    28.01.2024

    Szanowni Państwo,

    w SJP PWN pierwsze wyrazy definicji haseł „czerwono-” i „bio-” zaczynają się od słów „pierwszy człon...”. Wydawało mi się do niedawna, że pierwsze człony ogółem liczą się jako przedrostki, jednak spotkałam się z opinią, że przedrostkiem jest jedynie drugi z nich (nie ma bowiem podstawy słowotwórczej w polszczyźnie), pierwszy zaś jest tematem słowotwórczym (od podstawy „czerwony”). Jak to właściwie jest z tą klasyfikacją -- czy jedno i drugie możemy zaliczyć do przedrostków?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego